Sá sùng hay còn gọi là giun biển, giun đất, giun đất… sống nhiều ở các vùng biển Quảng Ninh nước ta như: Vân Đồn, Quan Lạn. Ở Vân Đồn (Quảng Ninh) có một loại nước mắm đặc biệt trở thành đặc sản của vùng đó chính là nước mắm Sá Sùng. Sá sùng được coi là nguyên liệu, gia vị xa xỉ của những gia đình giàu có, với danh xưng “mì chính của nhà giàu” khi sở hữu hương vị thơm ngon, ngọt như nước hầm xương nhưng có giá đắt đỏ lên đến tận 4 triệu đồng/kg. Được tận dụng để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn liệu bạn đã biết đến nó trên thị trường Việt Nam.
Mục Lục
Hình thù đáng sợ với giá 4 triệu đồng/kg
Sá sùng hay còn gọi là con trùn biển, sâu đất, địa sâm… sống nhiều ở những bờ biển thuộc Quảng Ninh như: Vân Đồn, Quan Lạn. Đây được xem là món ăn đặc sản có giá đắt đỏ như vàng khi 1kg sá sùng khô có giá vào khoảng 3-4 triệu đồng/kg. Từ thời xưa, sá sùng được khai thác để làm cống vật cho vua, quan và chỉ có những người giàu có mới đủ điều kiện sử dụng.
Sá sùng hay còn gọi là sâu cát, sâu đất… là một loại trùn biển. Được tìm thấy ở nhiều nơi như biển Quảng Ninh và một số vùng ở miền Tây…
Con sá sùng là loài động vật thuộc họ thân mềm, không xương, giống như giun đất (địa long), màu nâu đỏ. Trên thân có những vạch ngang nhỏ, bên trong không có nội tạng mà chỉ có một phần ruột nối từ đầu đến đuôi và chỉ chứa cát. Thường có chiều dài trung bình từ 5cm đến 10cm.
Ngoài ra, còn có một số con có thể dài từ 10cm đến 40cm. Đây cũng được xem là một loại thuốc quý trong Đông y giúp thanh mát cơ thể, bồi bổ sức khỏe.
Đặc sản Sá sùng được chế biến thành món ăn hấp dẫn
Sá sùng có thể làm được rất nhiều món như xào, nướng, nấu cháo, tẩm bột chiên giòn… Đặc biệt, nó còn là 1 nguyên liệu không thể thiếu để ninh nước dùng phở, tạo nên độ ngọt tự nhiên cho món ăn nổi tiếng này.
Càng đặc biệt hơn khi thời xưa, món ăn này đã được coi là một sản vật tiến vua. Chỉ có vua chúa mới được ăn. Người ta thường bắt chúng vào khoảng thời gian từ 3 giờ đến 4 giờ sáng. Vì đây là khoảng thời gian thủy triều xuống làm lộ ra các vết tích mà chúng để lại vào đêm hôm trước trong lúc đi kiếm ăn còn sót lại.
Thời điểm thích hợp nhất để đánh bắt rơi vào khoảng tháng 3 cho đến tháng 8 hàng năm. Vì đây là khoảng thời gian chúng phát triển và có giá thành cao. Sau khi đánh bắt, sá sùng được rửa sạch cát, lộn ruột và đem đi chế biến, có thể sấy khô hoặc nấu tươi. Ngày xưa, người ta dùng sá sùng chủ yếu như một dạng tôm khô. Dùng trong chế biến các loại nước lèo làm phở, hủ tíu, bún.
Một lượng nhỏ sá sùng khô rang lên cho vào túi lọc bỏ trong nồi nước lèo. Sẽ làm cho nồi nước có hương vị đậm đà. Ngày nay, sá sùng có trong thực đơn các nhà hàng hải sản, đặc biệt là món nướng. Chế biến sá sùng phải rất tỉ mỉ, bởi phải lộn nó ra và chà xát thật kỹ với muối cho ruột hết cát và hết mùi tanh. Rửa nhiều lần đến khi sá sùng có màu trắng hồng mới thôi.
Đặc sản Sá sùng có thể làm được rất nhiều món ngon nướng
Sá sùng nướng, ăn chấm muối ớt vắt chanh, cũng có thể ướp muối ớt rồi nướng. Các nhà hàng thường dùng món này để mời khách lai rai cùng bia, giống như mực khô nướng xé nhỏ. Sá sùng vừa giòn, mềm, lại dai dai, có vị béo và ngọt nên càng ăn càng thấy ngon. Ngoài ra, cách đơn giản nhất là sá sùng rang.
Giá của sá sùng tươi sau khi rửa sạch đất cát và lộn bỏ ruột có giá từ khoảng 500,000 – 800,000 đồng/kg. Với sá sùng khô thì có giá cao hơn nhiều. Tại Quảng Ninh – nơi được xem là có sá sùng ngon nhất cả nước. Thì 1kg sá sùng khô được chào bán với giá từ 3 triệu – 4 triệu đồng. Nếu có dịp đi du lịch Quảng Ninh. Bạn không nên bỏ qua các món ngon chế biến từ sá sùng đặc biệt thơm ngon này.
Được mệnh danh là Mì chính nhà giàu với giá thành cao ngất ngưỡng
Anh Thành Hưng, chủ một cửa hàng chuyên hải sản ở Hà Nội cho biết. Hiện tại anh còn từ chối các đơn mua sá sùng do quá tải. Các dòng “mì chính” cao cấp từ 3 triệu đồng/kg trở lên đã hết sạch từ cuối tháng 11. Nếu khách muốn mua phải đợi thêm 15 – 20 ngày nữa mới có hàng.
Theo anh, thị trường sá sùng hiện nay khá loạn. Nếu không cẩn thận, thượng khách rất dễ mua phải hàng Trung Quốc gắn mác Việt Nam. Cách phân biệt dễ nhất là khi nấu lên, vị nước dùng không được đậm và thơm” – anh tiết lộ.
Ngoài ra, anh Hưng còn bày cách cách chọn “mì chính nhà giàu” đúng chuẩn cho người tiêu dùng; Như là hàng tươi sống thì nên chọn con to, thân chắc, bên trong có cát và mang mùi đặc trưng của biển. Còn dòng khô thì ưu tiên những con mình dày, kích thước đều nhau, màu trắng ngà và không có mùi tanh.
Nước mắm của loại hải sản đắt như vàng ròng
Nhắc đến sá sùng chúng ta nghĩ đến những món ăn ngon như sá sùng khô rang, sá sùng xào chua ngọt, sá sùng nấu phở… nhưng ít ai biết sá sùng còn đặc biệt hơn khi làm nước mắm.
Sá sùng là loài thân mềm, chỉ sống ở những bãi bồi cát ven biển nơi thủy triều lên xuống. Hiện nay, sá sùng Vân Đồn được Tổng cục Thủy sản; Đánh giá là loại sá sùng ngon và có chất lượng cao nhất Việt Nam.